Leren mediteren

Wat is mediteren?

Meditatie bestaat al duizenden jaren en is in verschillende tradities en culturen terug te vinden. Het is een soort geestelijke toestand waarin de actieve geest alle activiteiten staakt. Vele denken dat je niet mag denken tijdens een meditatie en gaan zich vervolgens zo inspannen om niet te denken dat er juist meer gedachten in je op komen. Bij meditatie breng je je aandacht eigenlijk naar iets anders dan het gepieker of je to-do lijstje. Je doet niets fout als je gedachten even afdwalen, het hoort er bij. Zie de gedachte, wees je bewust dat het een gedachte is en breng je aandacht rustig terug naar de oefening. Het gaat hem vooral om de bewustwording, niet het forceren om niet meer te denken.

Welke voordelen heeft meditatie?

Tijdens het mediteren kom je tot je diepere zelf en leer je jezelf beter kennen. Door te mediteren kom je tot andere inzichten. Je bekijkt je leven, je gedrag, jouw gevoelens, jouw problemen en de wereld om je heen vanuit een ander perspectief. Het heen waar je je blind op staarde bekijk je nu vanop een afstand. In het leven kom je heel vaak uit op een muur en lijk je vastgelopen. Door het vanop een afstand te bekijken zul je zien dat er mogelijkheden zijn. Een weg naast de muur of misschien een ladder. Het laat je verder kijken dan wat je ziet.

Het is manier om rust te ervaren, om te leven in het nu. Het helpt je om minder te piekeren, om meer balans te krijgen in jezelf en je emoties. Ook helpt het je om bewuster te worden van je gedachten en gevoelens. Je bent minder rap ziek, hoe je het ook draait of keert veel stress zorgt dat je vatbaarder bent voor allerlei kwaaltjes. Na verloop van tijd zul je beter kunnen omgaan met die stress die het leven met zich meebrengt, je concentratie verhoogd, je voelt je zelfzekerder en gelukkiger. Je kunt het zien als een soort vakantie, een vakantie in je eigen hoofd.

Een goede start om te mediteren.

Sommige mensen denken: "Voor meditatie heb ik geen tijd.". Je hoeft geen uren op je matje te zitten. Je kan je meditatie gewoon in plannen in je dag en tijdbesteding zoals het jou past. Er staat geen specifieke tijd op mediteren. Je kan ook gewoon 5 minuten mediteren per dag of 3 keer 5 minuten. Kies je tijd die je wilt mediteren zelf, wat voor jou past en wat voor jou goed voelt. Om de meditatie vol te houden helpt het wel om een bepaalde routine erin te bouwen. Bijvoorbeeld als je wakker word of juist voor het slapen. Door dit in te plannen in je routine ga je minder rap zeggen ik heb geen tijd gehad of ik ben het vergeten.

Het is ook een hulp om een vast plekje in te richten in je huis om te mediteren, dit helpt ook bij het inbouwen van deze routine, maar mediteren kun je eigenlijk overal. Het is enkel een hulpmiddeltje om het in te bouwen in je routine. Na verloop van tijd kun je echt overal mediteren zelf op de wc.

Verwachtingen.

Het is belangrijk dat je een meditatie start zonder verwachtingen, als je je verwachtingen van je meditatie hoog zet kun je teleurgesteld eindigen. Dit heeft ook te maken met het focussen op de verwachting. Je wilt het zo graag dat je je geest blokkeerd. Begin zonder verwachtingen en laat alles gewoon over je heen komen.

Ergernissen

Tijdens een meditatie kunnen er verschillende ergernissen opkomen die je weerhouden van een goede meditatie.

Misschien erger je je aan de stem van de begeleide meditatie. Als dit het geval is probeer dan eens een begeleide meditatie van iemand anders of zonder begeleiding. Er zijn heel veel apps beschikbaar. Ook vind je verschillende meditaties op youtube, gaia.com, spotify, itunes, .... Kies er een uit wat bij je past, of neem zelf een begeleide meditatie op. Bij sommige vormen zal ik zelf een begeleide meditatie ter beschikkingstellen. Voel je vooral vrij om er je eigen ding van te maken.

Geluiden van buitenaf kunnen ook storend zijn. Iemand die juist beslist zijn gras af te rijden, een hond die begint te blaffen, auto's die voorbij rijden, mensen die luid praten, spelende kinderen, muziek,.... Er zijn tal van dingen waar je, je aan kunt storen. De ene zal het ene geluid lastiger vinden dan het andere. Je kan hier op verschillende manieren mee omgaan. Je kunt bij je zelf na gaan waarom je, je er zo aan ergert. Is het omdat je geconfrenteerd word met dingen dat je zelf niet kan of hebt. Bv: geluid van spelende kinderen, misschien komt dit doordat je een kinderwens hebt maar deze tot frustratie nog niet hebt kunnen vervullen of heeft het iets te maken met je eigen opvoeding doordat je dingen niet mocht maar wel wou of .... De ergernissen zijn niet altijd duidelijk, maar meestal komen ze van ergens diep vanbinnen. Het hoeft niet altijd met je jeugd te maken te hebben. Misschien erger je je gewoon omdat je innerlijk geen rust kunt vinden, je je al opgejaagd voelde. Ga dan eens dieper na waar de innerlijke onrust injezelf vandaan komt.

Je kan jezelf ook door de ergernissen worstelen, maar dit is soms erg moeilijk. Er zijn ook mindfulness technieken die je kan toepassen, deze leert je de geluiden van buitenaf in je voordeel te gebruiken. Je gebruikt dan de geluiden van buitenaf om dieper in de meditatie te kunnen komen.

De start

Zoek een omgeving die goed aanvoelt. Je kan bevoorbeeld gebruik maken van een aparte kamer of een hoekje in een kamer inrichten, of een plaatsje in de tuin bij goed weer. Bij mij lukt mediteren het beste aan een vijver met het geluid van stromend water. Bij slecht weer heb ik een klein kamertje ingericht die rust uitstraald. Niet iedereen heeft de ruimte om dit te doen, maar je kan ook gewoon een gezellig hoekje maken in de living, slaapkamer, bureau. Mediteren kan eigenlijk altijd en overal, ook terwijl je aan het wandelen bent. Het belangrijkste is dat je een plaats hebt waar je je goed voelt en niet gestoord word.

De houding

Een meditatie kan je zittend, liggend, staand of wandelend doen. Je hoeft niet in kleermakerszit te zitten zoals het vaak getoond word, je kan ook gewoon op een stoel zitten.

• Zorg dat je een rechte rug hebt, dit zorgt voor een betere doorstroming van je chakra's.

• Als je zit kantel je je bekken een klein beetje naar voren. Zo belast je de rug minder.

• Ontspan je nek, schouders en rug

• als je zit leg je je handen in je schoot, op je knieen of dijen. Als je ligt leg dan je handen naast je lichaam of op je buik.

Meditatie vormen

Er bestaan verschillende meditatie vormen. Het is soms een zoektocht naar welke meditatie vorm het beste bij jou past. Het kan ook zijn dat de ene vandaag een goed effect heeft en de volgende dag je nood hebt aan iets anders. Ontdek de vormen en probeer ze uit. Geef niet op als bepaalde vormen niet zo goed lijken te lukken. Een andere vorm lukt misschien beter of is geschikter voor bepaalde periodes in je leven. Het is ook niet erg als je eens een dag hebt waar het je echt niet lukt. Geef niet op.

• Dynamisch mediteren of chaotische meditatie

Deze meditatie vorm is één waar weinig mensen aandenken. Alhoewel deze al in een paar films is gebruikt. Bij dynamische meditatie kun je denken aan de 5 ritme meditatie, de dansen van Jain, Afrikaanse of sjamanistische dansen met behulp van trommels.

Bij deze meditatie vorm ga je vooral bewegen met je lichaam. Dansen, springen, lachen, brabbelen. Omdat je lichaam en geest samenhangen zitten veel mentale blokkades vast in het lichaam. Met behulp van een dynamische meditatie kan je die blokkades als het ware losschudden en kan de energie in je lichaam weer vrij stromen.

• Mindfulness meditatie

Mindfulness wordt in de westerse wereld meer en meer toegepast bij psychotherapie. Mindfulness meditatie richt zich op het ervaren wat er in het nu is. Zonder oordeel en zonder iets te willen veranderen. Het verminderd stress en vergroot de focus. Tijdens deze meditatie wordt er gefocust op zowel interne als externe zaken. Interne zaken is alles wat in zich in het lichaam bevind zoals ademhaling, hartslag, gedachten, energiëen, emoties, het gevoel van regendruppels op je huid of de wind. Externe zaken kunnen allerlei voorwerpen zijn, maar ook geluiden. Het leert je omgaan met de prikkels van het dagelijkse leven en zorgt ervoor dat je beter prioriteiten kunt stellen.

Mindfulness meditatie kun je bijna overal en bij alles uitvoeren, zolang je het maar bewust doet.

Als je onder de douche staat concentreer je dan niet op je gedachten of wat je nog moet doen. Concentreer je eerder op het gevoel van het stromende water op je huid, de geur van de zeep. Tijdens het koken probeer je dan te concentreren op bijvoorbeeld de geur van het eten en laat de rest in je hoofd voorbij zweven zonder er op in de gaan.

• Vipassana meditatie

Vipassana meditatie en mindfulness meditatie worden vaak door elkaar gehaald, maar toch zijn het 2 verschillende meditatie vormen. Mindfulness meditatie is vooral gericht op in het hier en nu zijn. Concentreren op de dingen die er zijn, bewust zijn dat je ademhaling vertraagd. Terwijl vipassana meditatie meer gericht is op het inzicht. Wat gebeurt er in onze geest en in het lichaam? Hoe reageren we hierop? Als je bijvoorbeeld een hond hoort blaffen tijdens de meditatie. Ga je in jezelf kijken wat is mijn reactie hierop zowel geestelijk als lichamelijk. Van waar komt deze reactie? Ook met emoties of pijn dat je voelt bekijk je waar komt dit vandaan, wat doet het met mij.

Vipassana is dus meer gericht op de samenhang van gebeurtenissen, gedachten, emoties en de invloed die ze op elkaar hebben. Hierdoor krijg je meer inzicht in jezelf.

Mindfulness is daarintegen meer gericht op concentreren, in het hier en nu zijn.

• Mantra meditatie

Een mantra meditatie is gericht op het herhalen van klanken of gebeden. Het brengt de geest in een prettige en rustige staat. De herhaling van de klanken heeft het effect dat het je geest concentreert en de trillingen kan kalmerend werken. Het is ook aangetoont dat het zorgt voor meer harmonie in de hersengolven. De eenvoudigste vorm om dit toe te passen is het focussen op een positief woord dat je zelf kiest.

• Visualisatie

Deze meditatie vorm spreekt vooral je fantasie aan. Je kan je laten leiden door een stem die vertelt wat je ziet, maar je kan het ook gewoon zelf doen. In het begin is het niet eenvoudig om je verbeelding vrij te laten, maar na een beetje oefening lukt het beter en beter. Mijn ervaring met begeleide visualisaties is dat het soms te rap gaat of helemaal niet bij mij past. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de stem zegt dat je in een grot zit, terwijl jij meer resoneert met water. Of de stem zegt om weer door te gaan, maar jij wilt nog niet of je bent nog niet klaar. Je kan het meer laten resoneren met jou door het bevoorbeeld gewoon in je hoofd te doen zonder stem in volledige vrijheid, maar je kan ook zelf een visualisatie opnemen op jou tempo en naar de plaatsen waar jij de beste voeling mee hebt en je laten leiden door je eigen stem.

• Object meditatie

Bij deze vorm van meditatie wordt er gefocust op een object. Het maakt niet uit welk object dit is. Het kan een stoel zijn, een schilderij, een plant, een kaars,....

Het kan gaan om het gewoon concentreren op de vlam van de kaars, dwalen je gedachten af, wees dan niet kwaad op jezelf omdat deze gedachten je verstoort. Breng je aandacht gewoon terug naar het voorwerp. Je bent niet fout bezig als er gedachten komen, het is belangrijk dat je de gedachten ziet, maar er niet op in gaat. Het gaat om bewustzijn, bewustzijn dat het een gedachte is en dat jij niet je gedachten bent.

Een andere vorm gaat om het idee dat je je zodanig concentreert op een voorwerp, dat je echt alle details bekijkt. De kleur of de verschillende kleuren en hoe ze in elkaar overlopen, de vorm, details dat je anders niet ziet, het matriaal vaarvan het gemaakt is, .... Dit helpt je terug te brengen naar het hier en nu en om meer te genieeten van het moment.